شیراز شهر بسیار زیبایی است. حتما تا به حال ;به شیراز سفر کرده اید و جالب است بدانید که مراسم ازدواج آن ها به شیوه ایخاص برگزار می شود. البته بیشتر این آداب و رسوم ها متعلق به گذشته می باشد.شادمانی و خوشی مراسم عروسی در همه جای دنیا به یک صورت است، برخی از مقدمات ازدواج مانند خواستگاری ، حلقه های ازدواج، هدیه دادن گل، شام دادن در شب عروسی و موسیقی هم از مشترکات این مراسم در بیشتر نقاط جهان و همینطور ایران است، اما اینکه جشن ازدواج به چه شیوه ای برگزار شود به رسم و رسوم اون روستا، شهر یا کشور بستگی دارد.
آداب و رسوم عروسی در شیراز :
دلالگی
در شیراز قدیم به خواستگاری، دلالگی می گفتند. یک پسره شیرازی که قصد ازدواج دارد، ابتدا موضوع را با خانواده خودش در میان می گذارد؛ اگر خانواده پسر، دختری را برای پسرشان در نظر داشته باشند، کار ساده است. در غیر این صورت به این خانه و آن خانه برای دلالگی یا به اصطلاح خودمان همان خواستگاری می روند.
در شیراز مراسم خواستگاری ابتدا زنانه برگزار می گردد، یعنی مادر و خواهر پسر و چند نفر از نزدیکانش به خانه ای که دختر داشته باشند، می روند. جالب است که پس از مراسم خواستگاری، به خانواده داماد مستقیم جواب مثبت و یا منفی نمی دهند بلکه اگر خانواده دختر موافق باشند، علاوه بر چای، شربت هم می آورند ولی در صورتی که خانواده دختر تنها به چای اکتفا کند، یعنی به این وصلت راضی نمی باشند، پس موضوع منتفی است و خانواده داماد به خانه دیگری برای خواستگاری می روند.
حال در صورت موافقت هر دو خانواده، در یک جلسه دیگر باز هم خانم های خانواده داماد می آیند كه عروس را ببینند. در یكی از همین دیدارها داماد را هم با خود می آورند تا عروس خانم را ببیند. سپس خانواده عروس درباره داماد و خانواده اش تحقیق می كنند و اگر همه چیز مهیا باشد، قرارِ مراسم بله‌برون گذاشته می‌شود.
مراسم بله برون
برای مراسم بله برون ، تعدادی از بزرگترهای دو خانواده در منزل عروس دور هم جمع می شوند و درباره مهریه و مسائل دیگر صحبت می كنند. اگر هر خانواده شرطی داشته باشند در همین مجلس مطرح می كنند تا با یکدیگر به توافق کامل برسند. سپس یكی از مردهای فامیل هر چیزی را که در مجلس بیان شده، بر روی كاغذ مکتوب می کند كه در اصطلاح می‌گویند رقعه‌اش را نوشته‌اند. سپس روزی را مشخص می كنند تا به اتفاق عروس، به بازار بروند و پارچه‌های مورد نیاز را بخرند.
رخت برون
منظور از رخت برون، بريدن پارچه برای لباس عروس است در گذشته روز رخت برون معمولا دو سه روز پس از خريد تعيين می شد، به این صورت که از طرف خانواده داماد به خانواده عروس خبر می دادند که می خواهند برای رخت برون به آنجا بروند در اين مراسم همراه پارچه ها، مقداری نقل و قيچی بود که خياط موقع بريدن پارچه می گفت: چادر بخت مبارک باشد و بعد میهمان ها کِل می کشیدند و نقل بر روی سر عروس خانم می پاشيدند و هر يک تبریکی می گفتند.
کلماتی مانند: سبز بخت باشی یا پای هم پيرشويد. پذیرایی از میهمان ها در این مراسم به عهده مادر عروس خواهد بود.
تهيه جهاز در مراسم شیرازی ها
خانواده عروس در فاصله عقد تا مراسم عروسی در تلاش برای کار تهيه جهيزيه دختر هستند. اگر چه ممکن است از زمان کودکی دختر، چيزهايي خريده و تهيه کرده باشند ولی خريد درست جهيزيه در فاصله عقد و عروسی صورت می گيرد.
معمولاً جهيزيه عروس در شیراز شامل :
اسباب سفره که خود شامل : سفره, يک دست بشقاب، کارد و چنگال و ....
اسباب آشپزخانه که شامل : قابلمه، جارو، و ....
اسباب حمام که شامل : حوله، بقچه و سوزنی، لگنچه و تاس و ....
وسايل خانه شامل : يخچال، پنکه، قالی و ...
لوازم آرايش که شامل همه لوازم و وسايل آرايش خود عروس می باشد به علاوه خلعت برای داماد که شامل : يک قواره کت و شلوار، جوراب و ...
تهيه وسايل عروسی نيز به عهده داماد است که در فاصله بین عقد و عروسی به فکر تهيه وسايل پذيرايي برای برگزاری مراسم عروسی است.
عقایدی نیز درباره عروسی وجود دارد
ساعت عقد و عروسی را باید خوب کرد. شب شنبه نباید عروسی کرد. شب دوشنبه برای عروسی بسیار خوب است و یمن دارد. قدم عروس ممکن است برای داماد خوب یا بد باشد. اگر خوب است برای داماد و خانواده اش خوشی و بهروزی به همراه دارد و الا برعکس. زمین زیر پای آدم عزب می لرزد. عقد و عروسی سنت پیغمبری است .
خانه داماد نيز برای مراسم عروسی تزئین می شود چراغانی می کنند و حصين (گلدان های سفالی) که معمولاً دارای گل های شمعدانی است در دور حوض می گذارند کف حياط فرش پهن می کنند بعد از حضور همه مدعوين و گرم شدن مجلس به دنبال عروس می روند.
واسونک
واسونک به اشعاری که معمولا خانم ها توی مراسم عقد و عروسی به لهجه شیرین شیرازی می خوانند می گویند. بیشتر واسونک ها بسیار جالب و پر معنی می باشند و فقط تعداد کم از این شعرها برای فخر فروشی اونم به صورت ظاهری و مصنوعی هم از طرف خانواده عروس و هم از طرف خانواده داماد خوانده می شود.
عقد کنون
در شیراز برای عقد و عروسی ساعت سعد را انتخاب می کنند و دو نوبت عقد می گیرند. یکی عقد خصوصی است که فقط عده ای از نزدیکان عروس و داماد دعوت هستند و معمولاً خطبه عقد در همین مجلس خوانده می شود و دیگری مجلس عقد که همه دوستان و آشنایان دو خانواده در آن شرکت می کنند. روز عقد خانواده داماد همه چیز را به خانه عروس می برند و تنها از بردن ذغال و تنباکو خودداری می کنند چون معتقدند که تنباکو تلخی به همراه دارد و ذغال سیاهی.
دست بوسون
رسم است كه پیش از مراسم عروسی، داماد با یكی دو نفر از نزدیكانش به خانه مادر زن می روند و دست او را می‌بوسد و مادر زن هم روی او را می بوسد. همینطور مادر عروس برای قدردانی از این احترام از سمت داماد، هدیه‌ای به دامادش می دهد.
مراسم عروسی شیرازیا چگونه است؟
در شیراز یک روز پیش از عروسی حجله می‌بندند و برنج پاک می كنند. این مراسم با شادی و شور و هیجان و همچنین خواندن واسونك همراه است. برای آوردن عروس، عده‌ای از خانم ها کِل زنان به منزل عروس رفته و زنانی که در خانه عروس یعنی از یاران نزدیک او هستند با کل جواب آن ها را می دهند
بعد بزرگتری که همراه داماد آمده است از پدر و مادر عروس اجازه می خواهد که او را با خود ببرند عروس دست پدر و مادر خود را می بوسد و خداحافظی می کند عروس را از زیر قرآن رد می کنند و به خانه خود می فرستند. البته پدر عروس تا قباله عروس را از همراهان داماد نگیرد اجازه بردن عروس را نمی‌دهد.
خواهران داماد دست عروس را می گیرند و آینه سنگی بزرگی جلو رویش گرفته به طرف منزلِ داماد حرکت می کنند. در کوچه، داماد به پیشواز عروس می آید و عروس را با خود به خانه می‌برد. وقتی که عروس به خانه داماد وارد می شود یک نفر ظرفی را که در آن عسل است جلوی عروس می آورد، عروس انگشتش را کمی در آن زده به در خانه می کشد و وارد منزل خود می شود.
در حجله، بزرگتر خانواده دست عروس و داماد را در دست یکدیگر می گذارد. دست داماد باید روی دست عروس قرار بگیرد تا داماد همیشه پشتیبان و حمایتگر عروس باشد. فردای عروسی، خان مها كِل می زنند، بعد داماد به دیدن مادر زنش می رود ضمن بوسیدن دست او، مادر عروس را با خود به خانه‌اش می آورد.