مقدمه
داشتن پوستی نرم، لطیف و شفاف آرزوی هرکسی با هر موقعیت اجتماعی و فرهنگی، با هر سنی است و این امر با مراقبت از پوست عملی می شود. برای استفاده از این محصولات مراقبتی پوست صورت یا بدن، اول باید در مورد آن ها اطلاعات کامل را کسب کرد. این محصولات از مقادیر متفاوتی آب و روغن تشکیل شده اند؛ بنابراین هرکدام از آن ها شکل خاصی دارند. هرکدام از این محصولات تأثیرات متفاوتی روی پوست شما دارند که انتخاب هرکدام از آن ها به نوع پوست شما و دلیلی که می خواهید از آن استفاده کنید، بستگی دارد. برخی از این محصولات بافت قوی تر و منسجمی دارند که شما می توانید با توجه به نوع پوستتان آن ها را انتخاب کنید.
رایج ترین انواع محصولات پوستی برای درمان یا مراقبت از سلامت پوست عبارت اند از: ژل، کرم و لوسیون.
در ادامه ویژگی های هرکدام را بیان می کنیم تا با تفاوت ژل، کرم و لوسیون آشنا شوید.
ژل
ژل ماده ای شفاف است که این ظاهر شفاف کمک می کند تا به راحتی تشخیص داده شود. ژل ها غالباً بر پایه آب تهیه می شوند و در فرمول آن ها روغن وجود ندارد. این امر باعث می شود تا به سرعت جذب پوست شوند؛ مثلاً اگر مقداری از ژل را روی دست خود بریزید، می بینید که شبیه ژله های خوراکی است؛ یعنی سبک و غیر چسبنده است و به پوست نمی چسبد.
بهترین ژل شستشوی صورت برای پوست های چرب و مختلط بر پایه آب بودن ژل ها، آن ها را برای فصول گرم سال و مواقعی که پوست به آبرسانی نیاز دارد، مناسب می کنند. بعد از استفاده از ژل حالتی مات روی پوست ایجاد شده که در نور درخششی ندارد. هم چنین اگر پوست حساس دارید بهتر است از ژل ها برای مرطوب کننده روزانه استفاده نکنید؛ زیرا ممکن است در پوست خود احساس خشکی و یا سوزش کنید، البته باید دقت شود که ژل مورداستفاده شما فاقد الکل باشد.
انواع برندهای ژل با خاصیت های متفاوت را برای پوست های مختلف می توان استفاده کرد. البته این محصولات برای پوست های چرب مناسب تر هستند زیرا بر پایه آب و فاقد چربی هستند و باعث می شوند که آب در لایه بیرونی پوست نگه داشته شود که از ایجاد ظاهری چرب روی پوست، به خصوص پوست صورت جلوگیری می کند.
ویژگی ژل ها عبارت‌اند از:
شاور ژل زود خشک می شوند؛
برای قسمت های مو دار پوست مناسب اند؛
شفاف و حاوی اترهای سلولزی یا کربرومر در آب یا مخلوط آب و الکل هستند؛
بر اثر تماس با پوست ابتدا حالت مایع می شوند، خشک می شوند و لایه ای نازک از داروهای فعال روی پوست جا می گذارند.
کرم
انتخاب بهترین کرم ضد آفتاب از قدیمی ترین محصولات پوستی هستند که همیشه مورد استفاده قرار می گیرند. در مقایسه با دیگر محصولات پوستی، کرم ها اصولاً غلیظ تر هستند و مدت زمان بیشتری جذب پوست می شوند. این ویژگی باعث می شود تا لایه محافظ ایجاد شده توسط آن ها، پایدارتر شود. از لحاظ ظاهری نیز کرم ها معمولاً سفید هستند اما کرم های آرایشی و ضد آفتاب های رنگی هم وجود دارند. کرم ها بر پایه آب ساخته می شوند و در فرمول خود روغن و چربی نیز دارند.
بهتر است بدانید زمان مناسب استفاده از کرم در فصول سرد و زمستان است؛ زیرا حفاظتی که از پوست انجام می دهند برای پوست های خشک و حساس و حتی بقیه انواع پوست بسیار مناسب هستند. هم چنین مصرف کرم در طول روز کمتر است و غالباً در شب ها و زمان خواب مورد استفاده قرار می گیرند.
کرم ها غالباً به دو دسته آبرسان و مرطوب کننده تقسیم می شوند که این دو محصول مکمل هم هستند. تفاوت کرم آبرسان و مرطوب کننده در ترکیبات ساختاری آن ها و زمان استفاده آن ها است.
ویژگی کرم ها عبارت اند از:
کرم ها نوعی امولسیون از آب و روغن هستند؛
غالباً با عنوان امولسیون روغن در آب (o/w) و آب در روغن (w/o) تقسیم بندی می شوند؛
نوع روغن در آب (o/w) آن به آسانی روی پوست پخش می شوند و پوست را چسبناک یا چرب نمی کنند؛
نوع آب در روغن (w/o) کرم ها معمولاً چرب تر هستند و قدرت نرم کنندگی بیشتری دارند؛
کرم ها حاوی امولسیفایر و نگهدارنده هستند که در برخی افراد ممکن است حساسیت ایجاد کنند.
لوسیون
در بحث تفاوت ژل، کرم و لوسیون، باید به یکی از مهم ترین این محصولات یعنی لوسیون اشاره کرد. لوسیون در واقع مایعی است که داروهای فعال/ غیر فعال در آن حل شده و یا به صورت معلق وجود دارند. در ساختار و فرمول لوسیون ها، آب یا هیدرو الکل (آب و الکل) وجود دارد. الکل به این منظور که ماده فعال سریع تر حل شود و حلال زودتر از سطح پوست تبخیر گردد، اضافه می شود. البته لوسیون های هیدرو الکلی بیشتر جهت رفع آکنه استفاده می شوند.
لوسیون پوست را از حالت پوسته پوسته شدن و خشک شدن حفظ می کند. پیشنهاد متخصصان پوست این است که لوسیون ها را بعد از حمام، روی پوست مرطوب خود بزنید.
برای خرید لوسیون بدن باید به چه نکاتی توجه کنیم؟ لوسیون نشانه های پیری را کاهش داده و از چروک و خشکی پوست جلوگیری می کند. البته باید لوسیونی با ویتامین های A،B3 و B5 انتخاب کرد؛ زیرا این ویتامین ها می توانند پوست را جوان نگه دارند.
برخی از لوسیون ها از آکنه نیز جلوگیری می کنند. گاهی غدد چربی به دلیل تغییرات هورمونی و یا تغییرات مصرف غذایی بیش از حد چربی تولید می کنند و آکنه تولید می شود. لوسیون ها منافذ پوست را بسته و پوست را مرطوب نگه می دارند و این کار به غدد پوستی کمک می کند تا به اندازه کافی چربی تولید کنند، البته بعضی از آن ها دارای ویتامین C هستند که آنتی اکسیدان بسیار قوی است و از بروز آکنه جلوگیری می کند.
ویژگی های لوسیون ها عبارت اند از:
چسبناک نیستند و زود خشک می شوند؛
برای بخش های مو دار پوست مناسب اند؛
می توان به آسانی آن ها را در محیط وسیعی از پوست پخش کرد؛
برای پوست های مستعد فولیکولیتیس (یک نوع عفونت باکتریایی است که در آن فولیکول های مو ملتهب می گردند) و دارای آکنه و قسمت هایی از پوست که در معرض اصطکاک قرار دارند، مناسب هستند.
تفاوت ژل، کرم و لوسیون چیست؟
تا اینجای مطلب به معرفی محصولات پوستی پرکاربرد یعنی ژل، کرم و لوسیون پرداختیم. در ادامه تفاوت این محصولات پوستی یعنی تفاوت ژل، کرم و لوسیون را ذکر می کنیم. با توجه به ویژگی های ظاهری و کارآمدی هرکدام، چهار تفاوت این محصولات پوستی به شرح زیر است:
جذب:
ژل ها و لوسیون ها اکثراً به سرعت جذب پوست شده و پس از استفاده بعد از مدت زمان کوتاهی، اثری از آن ها روی پوست دیده نخواهد شد اما کرم ها دیرتر جذب می شوند و تا مدتی پس از استفاده، مواد آن روی پوست باقی می مانند.
ظاهری:
تفاوت ژل، کرم و لوسیون را به راحتی می توان در غلظت آن ها مشاهده کرد. ژل ها ظاهر رقیق و شفافی دارند و رنگ های مختلفی هم دارند؛ اما کرم ها غلیظ هستند و در رنگ های سفید و شیری وجود دارند. لوسیون ها نیز غلظت متوسطی دارند و مابین دو محصول پوستی ژلی و کرمی قرار دارند.
کاربردی:
در بعضی موارد ممکن است هر سه محصول ذکر شده دارای کاربرد یکسان باشند اما با توجه به ویژگی هایی که دارند برای قسمت های متفاوتی از بدن استفاده می شوند؛ مثلاً لوسیون ها به دلیل قدرت پخش سریعی که دارند، برای بدن مناسب تر هستند.
مواد تشکیل دهنده:
مهم ترین تفاوت این محصولات مواد تشکیل دهنده آن ها است. کرم ها و ژل ها معمولاً بر اساس آب هستند؛ البته بعضی کرم ها چربی هم دارند، ولی مقدار آن کم است. روغن هایی که در ترکیب کرم ها استفاده می شوند معمولاً لانولین یا پترولیوم هستند. ژل ها هم معمولاً فاقد چربی هستند، اما در کل با توجه به کاربرد محصولات، ممکن است کمی روغن هم در فرمول و ترکیبشان به کار رفته باشد.
*نکته مهم
نکات مهمی وجود دارند که در مورد انتخاب محصولات پوستی باید بدانید:
1. همواره تأثیرات هر محصول را در نظر داشته باشید: محصولاتی که خواص انسدادی دارند معمولاً قدرت جذب مواد فعال موجود در محصول را بیشتر می کنند و تأثیرگذاری آن ها را افزایش می دهند. خود این محصول حاوی مواد فعال هم می تواند خاصیت های مختلفی مثل خنک کنندگی، نرم کنندگی یا حفاظتی داشته باشند. این محصولات اگر بیش از اندازه خشک کننده یا انسدادی باشند، ممکن است استفاده آن ها عوارض جانبی به همراه داشته باشد.
۲. محصولات را متناسب با وضعیت سلامتی پوست خود انتخاب کنید: محصولی که برای رفع مشکلات مختلف پوستی انتخاب می کنید باید با نوع مشکل و جراحتی که در پوست شما ایجاد شده است؛ تناسب داشته باشد. به طور مثال برای درماتیت دارای عفونت نباید از کرم های چرب استفاده کرد.
3. متناسب با محل مورد نظر، محصول را انتخاب کنید: نوع محصولی که انتخاب می کنید با قسمتی از پوست که می خواهید درمان شود، تناسب داشته باشد؛ مثلاً برای قسمت هایی از پوست که محل رویش مو است محصولاتی چون ژل یا لوسیون مناسب تر هستند.
۴. پتانسیل تحریک یا حساسیت پوست را در نظر بگیرید: به طور کلی، محصولات و کرم های آب در روغن (w/o) کمتر پوست را تحریک کرده؛ در حالی که ژل ها تحریک کننده هستند. اگر به بسیاری از محصولات پوستی نیز حساسیت دارید، پمادها مواد نگهدارنده یا امولسیون کننده ندارند و لذا انتخاب بهتری می باشند.
کلام آخر
مراقبت از سلامت پوست از دغدغه های اصلی افراد به ویژه بانوان به شمار می آید. به همین جهت محصولات پوستی بسیاری در بازار هستند که دارای ویژگی های متفاوتی بوده و لازم است این محصولات و کاربرد آن ها را بیشتر بشناسیم تا بهترین نتیجه را بگیریم. از پرکاربردترین محصولات مراقبتی می توان به ژل، کرم و لوسیون اشاره کرد که هم از لحاظ ظاهری و هم کاربرد و عملکرد با هم متفاوت هستند که تفاوت و ویژگی هریک این محصولات را بررسی کردیم. برای اطلاع و آشنایی با محصولات آرایشی و بهداشتی با بانو آرا همراه باشید.