سوال های زیادی به طور مستمر در زمینه ی زیبایی پرسیده می شوند، یکی از این سوالها این است که: چرا صورتم دچار لک می شود؟ برای از بین بردن لک پوست چه راهکاری وجود دارد؟ کدام محصول آرایشی و بهداشتی به درمان لک پوست و صورت کمک می کند؟
باید گفت همانطور که سن افراد بالا می‌رود، لکه‌های ناخوشایندی که معمولاً به آنها لکه‌های قهوه‌ای می‌گویند روی صورت و در پشت دست‌ها ظاهر می‌شوند. لکه‌های قهوه‌ای زمانی ظاهر می شوند که در لایه‌ی بالایی سطح پوست رنگدانه‌های زیادی گسترش پیدا کند، رشد کند و مانند یک خال بزرگ به نظر برسد.
برخی افراد زمینه‌های ارثی مبتلا شدن به لکه‌های قهوه‌ای روی پوست را دارند. لکه‌های قهوه‌ای در افراد مسن‌تر شایع‌تر هستند، به خصوص در آنهایی که زمان زیادی را در زیر نور خورشید سپری می‌کنند. با توجه به این که خطری برای سلامتی ندارند، اما در روحیه و اعتماد به‌نفس فرد بسیار تأثیرگذار هستند .
اکثر افراد از وجود این لکه‌ها ناراضی می‌باشند و همواره به دنبال راه‌حلی برای درمان آن هستند. به‌این‌ترتیب همیشه درصدد یافتن راهی برای رهایی از این مسئله می‌باشند. در اینجا توضیح مختصری راجع به دلایل پیدایش لک های پوستی خواهیم داد سپس به نحوه ی درمان آن می پردازیم.
چرا پوست لک می شود؟
لک پوست در واقع همان نقاط قهوه ای روشن روی پوست هستند. لکه‌ها به طور مستقیم توسط سلول‌های تولیدکننده ملانوسیت یا سلول‌های تولیدکننده ملانین (رنگدانه پوستی) ایجاد می‌گردند و یا با تکثیر خود ملانوسیت‌ها ایجاد می‌گردند. بر خلاف خال که برجسته است، لک پوست یا صورت برجسته، دردناک یا مضر نیست
. لک نه تنها یک عارضه شایع پوستی است بلکه در بسیاری از موارد به سختی می‌توان آن را درمان کرد و در زنان و مردان از تمامی نژادها و قومیت‌ها وجود دارد. این لک ها بر روی صورت و درروی پیشانی و گونه دیده می‌شود. شایع‌ترین سن بروز آن ها در بین سنین 20 تا 30 سالگی است. هیچ کس با لک پوست به دنیا نمی آید، حتی اگر دلیلش ژنتیک باشد. آنها در معرض اشعه خورشید قرار می گیرند.
دلایل اصلی به وجود آمدن لک های صورت به شرح ذیل است.
- قرار گرفتن زیاد در معرض نور افتاب
- تغييرات هورمونی
- ملاسما یا لک بارداری
- لک های ناشی از سوء تغذیه و کمبود ویتامین
- لک در اثر استفاده برخی داروها
- لک ناشی از التهاب پوست
- لک ناشی از بیماریها
- افزایش سن
- التهاب رکودی پوست
- تجمع رنگ دانه ها در پوست
- دیابت
- نوروفیبروماتوز
اگر لک پوستی دارید و می خواهید آن را درمان کنید، در این جا ۷ راه درمانی هست که می توانید مد نظر قرار دهید و هر کدام که مناسب برای درمان لک های شما است را استفاده کنید.
استفاده از کرم ضد آفتاب برای جلوگیری از ایجاد لک
با کرم ضد آفتاب، نمی توانیم لک های پوستی را که روی صورتمان هست درمان کنیم، اما می توانیم از بروز لک های بیشتر جلوگیری کنیم. ما باید کل سال از کرم ضد آفتاب استفاده کنیم حتی اگر هوا ابری باشد و همین طور اگر قرار است به مدت طولانی در مکانی باشیم که برای روشنایی از مهتابی استفاده می شود.
آکادمی امراض پوستی در آمریکا این موارد را توصیه می کند:
کرم ضد آفتاب باید SPF 30 یا بیشتر داشته باشد.
کرم ضد آفتاب را ۱۵ دقیقه قبل از این که به بیرون بروید استفاده کنید
هر دو ساعت یکبار کرم ضد آفتاب خود را تجدید کنید، همچنین بلافاصله بعد از شنا یا تعریق زیاد از ضد آفتاب استفاده کنید.
درمان لک پوست با لیزر
یک روش غیر موضعی برای درمان لکه های قهوه ای روی پوست درمان با لیزر است، در درمان لک پوست با لیزر، یکسری نور متمرکز شده و شدید، به ناحیه ی آسیب دیده ی پوست تابانده می شود. در طول درمان، لیزر بر روی لکه‌های قهوه‌ای متمرکز می‌شود و گروه‌های رنگدانه‌هایی که باعث ایجاد این لکه‌ها شده اند را از بین می‌برد
. انواع مختلفی از لیزر برای درمان لک پوست وجود دارد. طبق مطالعات انجام شده در سال ۲۰۱۵، لیزر ۱۰۶۴ Q-Switched Nd YAG، یک لیزر بسیار مناسب برای درمان لک پوست است. تحقیقات نشان می دهد بیش از ۵۰ درصد لک پوست در ۶۲ درصد بیمارانی که از این لیزر استفاده کرده اند درمان شده است.
عوارض جانبی درمان لک پوست با لیزر
درمان لک پوست با لیزر تقریبا بی خطر است، با این حال ممکن است یکسری عوارض جانبی داشته باشد که عبارتند از:
1- خارش
2- ورم
3- قرمزی
4- خشکی پوست
5- لایه برداری
6- عفونت
7- تغییرات در رنگ پوست
اگر سابقه ی هر گونه تبخال دهانی دارید، احتمال دارد نیاز باشد قبل از انجام لیزر، داروهای ضد ویروسی مصرف کنید چون لیزر ممکن است تبخال هایاطراف دهان را تحریک کند.ممکن است قبل از انجام لیزر، داروها یا کرم های دیگر برای شما تجویز شود، یا ممکن است مجبور باشید قبل از انجام از داروها یا محصولات خاصی دوری کنید، دکتر خود را در جریان هر کرم یا دارویی که مصرف می کنید قرار دهید. بعد از انجام لیزر ممکن است دو هفته زمان ببرد تا کاملا بهبود یابید. جلسات متعدد ی برای دستیابی به نتایج دلخواه مورد نیاز است.
سرما درمانی یا کرایوتراپی (cryosurgery)
در سرما درمانی یا کرایوتراپی از نیتروژن مایع برای فریز و تخریب سلول های غیر طبیعی استفاده می شود. معمولا سرما درمانی برای لک صورت، بی خطر است و به بیهوشی نیاز ندارد؛ پس از التیام، ظاهر پوست روشن‌تر می‌شود. برخی عوارض جانبی عبارتند از: خونریزی، تاول زدن و عوارض نادری مانند زخم.
استفاده از سرم یا کرم ضد لک و روشن کننده
انواع کرم ضد لک که به کرم های محو کننده و روشن کننده نیز معروف هستند، در بازار و فروشگاه های اینترنتی یافت می شود. بسیار از کرم های محو کننده حاوی هیدروکینون hydroquinone هستند که مانع تولید ملانین شده و به روشن تر کردن تیرگی های پوستی کمک می کند.
عوارض جانبی کرم های ضد لک حاوی hydroquinone
برخی افراد که پوست بسیار حساس دارند ممکن است در موارد نادر دچار التهاب، خشکی، سوزش و یا تاول شوند.
کرم های حاوی رتینول
رتینول مشتقی از ویتامین A است که در محصولات آرایشی بهداشتی مورد استفاده (به ویژه کرم های ضد پیری و ضد چروک) قرار می گیرد. این ماده در درمان پوست آفتاب سوخته و روشن کردن لک صورت بسیار مفید است. ریتنول ها با جذب اشعه ی ماورابنفش به سلامت پوست کمک کرده و در نتیجه از شکل گیری لک های جدید پوستی جلوگیری می کند.
لایه برداری شیمیایی برای از بین بردن لک صورت
لایه برداری شیمیایی یک محلول شیمیایی برای لایه برداری از لایه ی بیرونی پوست و قسمت های آسیب دیده آن است. برای از بین بردن لک صورت از یک لایه بردار که شامل اسید گلیکولیک یا اسید تری کلرواستیک استفاده می شود تا یک لایه برداری متوسط از پوست صورت گیرد، زمانی که پوست آسیب دیده برداشته شد، پوست تازه دوباره شکل می گیرد؛ برای کسانی که تحت این درمان قرار می‌گیرند حفاظت از آفتاب به شدت توصیه می‌شود. لایه برداری شیمیایی می تواند به طور موقت باعث ایجاد موارد همچون ایجاد خارش، لایه برداری، قرمزی موقت و اسکار، تحریک ،خرد کردن و ورم شود.
معمولا لایه برداری متوسط دو هفته زمان می برد تا بهبود یابد. در طول این مدت باید روزانه از پماد های مخصوص استفاده کرد و از قرار گیری در معرض نور خورشید خوددرای نمود .علاوه بر درمان های ذکر شده می توانیم از درمان های خانگی هم برای از بین بردن لک استفاده کنیم
ابتدا داخل یک کاسه سه قاشق آلوورا را ریخته و به آن گلاب و گلیسیرین اضافه می کنیم، با نوک انگشتمان خوب مواد را هم می زنیم تا سرم سفتی به دست بیاید؛ این سرم را به آرامی روی صورت خود می مالیم و اجازه می دهیم ده دقیقه بماند و بعد صورت را با آب می شویم، این نسخه ی طبيعي را به مدت یک هفته انجام داده تا پوستی درخشان و بی نقص داشته باشیم.
این ماسک سریعا لک های پوست را از بین می برد، آلوورا موجود در آن در درمان پوست های آسیب دیده و حفاظت پوست در قبال عفونت ها نیز مؤثر است گلاب موجود در این سرم لک های تیره را محو و پوست را روشن مي کند، گلیسیرین و ویتامین ای پوست را تغذیه و به جوان سازی آن کمک می کند.
ممکن است لک صورت خود به خود از بین برود
تعدادی از لک های پوستی احتمال دارد برای مدت طولانی باقی بمانند در حالی که برخی دیگر ممکن است در اثر تابش نور خورشید ایجاد شوند و در طول زمستان با اجتناب از نور مستقیم خورشید از بین بروند، لک های ارثی ممکن است با گذشت زمان و بالا رفتن سن افزایش یابند. لک و کک و مک هایی که بر اثر نور خورشید ایجاد می شوند، معمولاً با افزایش سن بیشتر می شوند.
چه زمانی به دکتر مراجعه کنیم؟
قابل ذکر است که لک یا کک و مک ها بی خطر و غیر سرطان زا هستند اما ممکن است با سرطان پوست اشتباه گرفته شود. بیش از حد ماندن در معرض نور خورشید می تواند فاکتور اصلی برای ایجاد کک و مک و هم چنین سایر مشکلات پوستی شود. اگر شما متوجه ی تغییراتی در سایز، رنگ و شکل کک و مک های خود شدید به دکتر پوست مراجعه کنید، آنها می توانند تشخیص دهند که آیا دلیلی برای نگرانی وجود دارد یا خیر.
حرف آخر
لک های پوستی و هم چنین کک و مک ها شایع و خوش خیم هستند، با این حال خیلی از ما به دلایل زیبایی می خواهیم از شر آنها رهایی پیدا کنیم، درمان های تهاجمی مانند لیزر درمانی و یا لایه برداری شیمیایی موثر هستند، اما برای بهبود به زمان نیاز دارند و ممکن است عوارض جانبی جدی را ایجاد کنند. اما راه های ایمن تر برای کمک به بهبود لک پوست و جلوگیری از رشد آنها عبارتند از: استفاده از کرم های ضد آفتاب ضد لک (با حداقل SPF 30) ، سرم ضد لک و کرم های روشن کننده.