یکی از تاثیرگذارترین اجزا زیبایی ، مو می باشد. همه ی ما دوست داریم موهای پر، خوش حالت و براق و دلربا داشته باشیم به همین دلیل سعی می کنیم محصولات مختلف را امتحان کنیم تا به نتیجه دلخواه برسیم اما راجب محصولات و مواد تشکیل دهنده ی آن هیچ گونه اطلاعاتی نداریم .امروز در این مقاله می خواهیم راجب یکی از مواد مهمی که در ساخت اغلب شامپوها به کار می رود صحبت کنیم همراه ما باشید.
شامپو
شامپوها فرمول های تمیز کننده ای می باشند که طیف گسترده ای از کاربردهای مختلف را دارند از جمله برای بهداشت شخصی، شستشوی حیوانات خانگی و فرش مورد استفاده قرار می گیرند. مهم ترین عملکرد شامپو، تمیز کردن مو و پوست سر و برطرف کردن چرک و آلودگی از روی سطح آن می باشد. البته امروزه پاک کنندگی یک شامپو، ویژگی مشترک همه شامپوها محسوب می شود و رقابت شامپوها بر سر مساله زیبا کردن موی سر همزمان با پاکیزگی آن می باشد.
سولفات
شامپو بدون سولفات امروزه در صنعت محصولات مراقبت از مو رشد چشمگیری پیدا کرده است . آیا علت این موضوع را میدانید؟ آیا ما واقعا به شامپوی حاوی سولفات نیاز داریم یا شامپوی بدون سولفات هم میتواند مو را به همان اندازه تمیز کند؟ در ادامه با ما همراه باشید تا درباره سولفات، علت وجود آن در محصولات مراقبت از مو و افرادی که نباید از شامپوهای حاوی سولفات استفاده کنند، اطلاعات بیشتری به دست آورید:
سولفات (SULFATE) چیست؟
سولفات در واقع حاصل واکنش نوعی ماده شیمیایی و ایجاد نمک سولفاته آن می باشد . انواع مختلفی از سولفات وجود دارد که از آنها به طور گسترده در صنایع متفاوت استفاده میشود. رایج ترین نوع سولفات مورد استفاده در صنعت مراقبت از مو، سدیم لوریل سولفات (SLS) و سدیم لورت سولفات (SLES) است که از وازلین و روغنهای گیاهی به وجود می آیند.
سولفات چيست و چه ضررى دارد؟
سولفات ها خانواده اى از مواد شيميايى پاك كننده موجود در اغلب شامپوها و نرم كننده ها هستند كه معروف ترين آنها سديم لوريل سولفات است (همان اس ال اس معروف) كه (به زبان ساده) همان عامل كف زاى شامپوها هستند و نقش سورفكتانت را در شامپوها دارند و باعث می شوند كه چربى ها و آلودگى ها به راحتى از سطح مو و كف سر پاک شوند ، ولى همزمان كه اين چربى هاى اضافى را حذف می کنند ميتوانند چربى هاى مفيد مو را هم از بين ببرند و باعث خشك و شكننده شدن ساقه مو و حساس شدن كف سر شوند (قرمزى، خشكى، خارش).
پس اگر شما بر اين باور بوديد كه خاصيت پاك كنندگى يک شامپو به ميزان كف کردن آن محصول است، بايد بدانيد كه ضرر آن به همان اندازه بيشتر است. پاك كننده هاى جديد خيلى كف نمي كنند اما همان قابليت پاك كنندگى را دارند .(مخصوصاً شامپو كرمى ها كه خيلى كم و گاهاً اصلاً كف نمي كنند) پس فكر نكنيد شامپوهايى كه كف نمی کنند ؛ شامپوهاى خوبى نمی باشند.
نکته: شامپوهایى که سولفات فرى هستند اگر وارد چشم شوند باعث سوزش چشم می شوند و چشم را قرمز خواهد کرد. و کف زیادی هم تولید نمی کنند به همین دلیل محبوبیت کمتری دارند.
آیا سولفات خطرناک است؟
بايد به شما بگوییم كه همچين چيزى به هيچ عنوان اثبات نشده است و فقط در حد يك شايعه می باشد. ( اين شايعه مربوط به سال 1970 هست كه يک سرى از كارخانه ها از يک مشتقى از سولفات به اسم اتانولامين لوريل سولفات استفاده ميكردند كه سرطان زا بود كه همان موقع هم از بازار جمع شد و ديگر از آنها استفاده نشد). پس جاى نگرانى نيست.
در مقالاتى ذكر شده كه سولفات ها باعث آسيب به سلول ها ميشوند، اما طى گفته آمريكن كالج اف توكسيكولوژى، با غلظت زير 1 درصد و براى بازه كوتاهى از استفاده امن می باشند و مشكلى ايجاد نميكنند. اما در درصدهاى بالاى 15 درصد و طى مصرف طولانى مدت ميتوانند عوارضى از جمله ايجاد حساسيت و آزردگى و ... داشته باشند كه عملاً در شامپوها همچين غلظتى ازشان نميبينيم. پس نگران نباشید.
اما نکته ی مهم اینجاست که باید مراقب شامپوهایی که حاوی سولفات زیادی و بدون مکمل هستند باشید. سولفات ها باید با یک تناسب صحیح فرموله شوند اما برخی شرکت ها اینقدر در مصرف آنها زیاده روی میکنند که واقعا محصول نهایی موجب خشکی، شکنندگی و تخریب ساختمان موها می شود.
این قاعده همیشگی و مطلق نیست اما:
بیشتر شامپوهای متفرقه و شامپوهایی که قیمت پایین تری دارند و کف خیلی زیادی میکنند ؛ دارای سولفات و فرمولاسیون مخرب تری هستند و باعث خشکی و از بین رفتن ساختمان مو خواهند شد، چرا که تولید کنندگان این قبیل محصولات، بدنبال سود بیشتر برای خود می باشند پس در نتیجه سعی میکنند محصول به هر قیمتی ارزان تمام شود تا توان رقابت با رقبا را داشته باشند.
معایب و مزایای شامپوهای سولفات دار
مهمترین مزیت شامپوهای سولفات دار در قدرت پاک کنندگی خوب و مطلوب آن ها است که به خوبی چربی ها و ناخالصی ها را از روی پوست و موی سر پاک می کنند. به علاوه از لحاظ اقتصادی نیز مقرون به صرفه و ارزان بوده و در اکثر فروشگاه ها نیز در دسترس می باشند.اما همانطوری که مطرح کردیم این شامپوها خشن و محرک هستند و اگر در شرکت های تولید کننده شامپو به خوبی و با کیفیت بالا ملایم سازی نشوند، به پوست و موی سر آسیب می زنند.
به علاوه تولید کف بیش از حد در آن ها می تواند باعث پوسته پوسته شدن پوست سر و ایجاد شوره در موها بشود. همچنین این شامپوها اثرات نامطلوبی بر روی موهای رنگ شده دارند و باعث کدر شدن و کم دوام شدن رنگ آن ها می شوند. در ادامه بیشتر به این موضوع خواهیم پرداخت.
مزایا و معایب شامپوهای بدون سولفات
برخلاف شامپوهای سولفات دار این شامپوها کف تولید نمی کنند و بسیار ملایم تر هستند و در نتیجه باعث آسیب رسیدن به مو و پوست نمی شوند. شامپوهای بدون سولفات محرک نیستند و باعث ایجاد حساسیت، خارش و شوره در موها نخواهند شد.
استفاده از شامپوهای بدون سولفات برای افرادی که موهایشان را کراتینه یا رنگ کرده اند بسیار ایده آل است. همچنین به دلیل ترکیبات ملایم به کار رفته در این شامپوها استفاده از آن برای کسانی که موهایشان خشک و شکننده و ضعیف شده و یا دچار ریزش است، می تواند مفید واقع شود.اما عیب بزرگ این شامپوها قیمت بالا و گران بودن آن ها است و معمولا کمیاب تر از دیگر شامپوها هستند. نسبت به شامپوهای سولفات دار قدرت پاک کنندگی کمتری داشته و باید به مقدار زیاد استفاده شوند تا به نتیجه دلخواه برسیم.
با این حال برخی افراد نباید از شامپوهای حاوی سولفات استفاده کنند و باید موهایشان را با شامپوهای بدون سولفات بشویند. این افراد عبارتند از:
افرادی که پوست حساس یا بیماری پوستی دارند
اگر پوست سر یا موهایتان حساس است، ممکن است در اثر استفاده از شامپوی حاوی سولفات، خشکی شدیدی را تجربه کنید. اگر دچار بیماریهای پوستی، مانند اگزما و پسوریازیس هستید و از شامپوی حاوی سولفات استفاده میکنید، ممکن است بعد از استفاده در پوست کف سر خود خارش، قرمزی و یا ترکهای ریزی را به وجود آید. بنابراین اگر جزو افراد نام برده شده هستید، از شامپوهای فاقد سولفات استفاده کنید.
افرادی که موی خشک و وز دارند.
افرادی که به طور طبیعی موی خشک، فر و وز دارند، نباید از شامپوهای حاوی سولفات استفاده کنند. سولفات با از بین بردن چربیها و رطوبت طبیعی مو، خشکی و وز آن را افزایش خواهد داد.
افرادی که موی دکلره و رنگ شده دارند و یا از محصولات شیمیایی مو استفاده میکنند.
اگر موهایتان را رنگ کردهاید یا آنها را به طور مرتب صاف یا فر میکنید، از شامپوی حاوی سولفات استفاده نکنید؛ این فرآیندهای شیمیایی میتوانند به موهای رنگ شده شما آسیب برسانند . پیدا کردن روشهای موثر برای جلوگیری از هرگونه استرس اضافی یا خشکی در مو، میتواند به حفظ سلامت آن کمک کند. شامپوهای حاوی سولفات همچنین باعث از بین رفتن سریع تر رنگ در موهای رنگ شده خواهند شد.
9 فایده شامپو بدون سولفات
شامپو فری سولفات علاوه بر اینکه طبیعی و بیخطر می باشند، در مقایسه با شامپوهای معمولی، موهایی درخشان و ابریشمی را به شما می بخشند . طبق مطالعات انجام شده برخی از دیگر فواید شامپوهای بدون سولفات عبارتند از:
1.حفظ چربیهای طبیعی
یکی از مهمترین فواید شامپوهای بدون سولفات، تمیز کردن مو و در عین حال حفظ درخشندگی طبیعی آن می باشد . البته این موضوع در صورتی اتفاق می افتد که چربیهای طبیعی در مو حفظ شوند. شامپوهای فاقد سولفات، تارهای مو را بدون از بین بردن چربیهای ضروری آن تمیز میکنند.
2. حفظ موثر رطوبت مو
مو باید مرطوب باشد تا دچار مشکلاتی مانند موخوره و شکنندگی نشود. شامپوهای حاوی سولفات رطوبت تارهای مو را از بین میبرند و در نتیجه منجر به کدر و وز شدن آن میشوند. در عوض، شامپوهای فاقد سولفات به حفظ رطوبت طبیعی مو کمک میکنند.
3. کاهش تحریک و التهاب
سولفات نوعی ماده شیمایی خشن است؛ به همین دلیل میتواند پوست سر را خشک و تحریک کند. در واقع همین موضوع باعث ایجاد التهاب خواهد شد ؛ در مقابل، محصولات فاقد سولفات ملایم هستند و با ملایمت و بدون ایجاد چنین مشکلاتی موی شما را تمیز میکنند.
4. حفظ رنگ مو
رنگ کردن مو جزو روتین زندگی بسیاری از افراد، به ویژه خانم ها می باشد . هرچند ماندگاری رنگ مو، به نحوه مراقبت شما از مو نیز بستگی دارد. استفاده از یک شامپوی فاقد سولفات خوب، ماندگاری رنگ مو را زیاد خواهد کرد. ماندگاری رنگ مو همچنین باعث میشود موهای خود را کمتر رنگ کنید، در نتیجه آسیب ناشی از افزایش دفعات رنگ مو نیز کمتر خواهد شد.
5. بیخطر برای محیط زیست
شامپوها و نرمکنندههای فاقد سولفات، به دلیل اینکه حاوی ترکیبات گیاهی هستند، محیط زیست را تهدید نمی کنند.
6. مناسب برای افراد دارای پوست سر حساس
شامپو بدون سولفات، شامپوی مناسبی است برای افرادی که پوست حساسی دارند.
7. سبب سوزش چشم نمیشود.
شامپوهای فاقد سولفات (در مقایسه با شامپوهای معمولی) در صورت تماس با چشم، منجر به سوزش آن نمی شوند.
8. مناسب برای هر نوع مو
استفاده از شامپو بدون سولفات برای هر نوع مویی، از جمله فر، صاف یا رنگ شده بسیار مناسب می باشد.
9. کاهش موهای سفید
یکی دیگر از مزایای آن این است که ترکیبات طبیعی آن همچنین باعث کاهش موهای سفید خواهد شد که یکی دیگر از مشکلات رایج مو است که در با وجود سولفاتها ایجاد میشود، زیرا این ماده در مواد پاک کننده وجود دارد. بنابراین، اگر شما نمی خواهید مردم فکر کنند که شما 50 ساله هستید، زمانی که 30 ساله شدهاید، بنابراین از شامپو بدون سولفات استفاده کنید.
بیشترمردم از شامپوهای بدون سولفات رضایت ندارند زیرا آنها کف پودر و فوم را دریافت نمیکنند که باعث میشود آنها فکر کنند مو و پوست سر به درستی تمیز نمیشوند. به یاد داشته باشید که شامپویی که زیاد کف کند به معنای "شامپو خوب" نیست.