جشن حنابندان که به تعبیری آخرین رسم از آداب عروسی ایرانی می باشد ، جشنی است که در واقع مراسم خداحافظی عروس بوده و در آخرین شب اقامت عروس به طور رسمی در خانه پدری برگزار می شود.برای آشنایی بیشتر به سایت بانوآرا مراجعه کنید.
مراسم حنابندان
در دوران نه چندان دور زنان شرکت کننده در شب حنابندان دستان خود را با آغشتن به ظرف حنایی که دور تا دور مراسم گردانده می شد رنگ می کردند و این آیین همچنان در روستاها و شهرهای کوچک ایران پا برجاست.
حنا از جنت است و اثری از بهشت و نشانه ای از شادی ، مهر و نیکبختی دارد. این باوری است که ایرانیان باستان داشتند و هنوز هم پابرجاست.
بعد از مراسم نامزدی و پیش از برگزاری جشن ازدواج مراسمی برگزار می شود که از آن تحت عنوان حنابندان یاد می شود. این رسم نیز همچون دیگر رسوم طی گذشت زمان کمرنگ شده، یا با تغییراتی ادامه دارد، یا به دلیل هزینه های گزاف ازدواج معمولا خانواده ها از برگزاری آن صرف نظر می کنند؛ ولی رسم حنابندان هنوز در بیشتر روستاها و بخصوص شهرهای جنوبی کشور جزء لاینفک مراسم عروسی است.
حنابندان در هر یک از شهرهای کشور به شکلی خاص برگزار می شود ولی در اصل حنابندان آماده کردن حنا و اغشته کردن دست و پای عروس و گاهی داماد با آن حناست. در زمان های قدیم معمولا حنا در منزل داماد تهیه می شد و داماد همراه با خانواده و ساز آن را به منزل عروس می بردند و با اجازه بزرگترها کار حنابندان را شروع می کردند.
در برخی شهرها عروس در مراسم حنابندان شال قرمز رنگی روی سر خود می اندازد و دست راست خود را بالای سرش می گیرد و تمام حاضرین در مجلس هدایایی را در دست او می گذارند. امروزه حنا را پس از خیساندن و آماده کردن، در سینی های زیبای خاصی می گذارند و روی حنا را طرح دار می کنند و بر طبق رسوم آن را برای خانواده ی داماد و یا عروس می برند. گاهی هم خانواده ی عروس و داماد هر کدام جداگانه برای اقوام خود حنا را آماده می کنند و رقابتی برای این که کدام فامیل به شکل زیباتری این کار را انجام می دهند وجود دارد.
این مراسم ریشه در اعتقادات مذهبی ما دارد. حنا مالیدن در اسلام به دلیل اینکه از منظر طب سنتی برای بدن مفید است بسیار توصیه می شود. شاید برای همین است که در این مراسم به دستان عروس حنا می مالند.
پیدا کردن مکانی مناسب برای مراسم :
اولین کاری که باید برای مدرن کردن مراسم حنابندان خود انجام دهید این است که به جای خانه پدری ، یک مکان جالب تر و حتی ویژه برای اینگونه مراسمات پیدا کنید. حتی می توانید خانه های خود را تزئین کنید و مراسم را در آن جا برگزار کنید.
حنا زدن به دست عروس :
اصلی ترین سنت جشن حنابندان این است که به دستان عروس خانم حنا می مالند . در این مورد می توان به جای طرح هایی که ظاهر نامناسبی به دستان عروس می دهند از مدل های زیباتری استفاده کرد.
در طراحی و نقش حنا سه سبک عربی ، هندی و ساده وجود دارد که می توانید از این مدل ها برای زیباتر شدن دستانتان استفاده کنید. این طرح ها علاوه بر اینکه تصویر مدرنی از شما را در ذهن مهمانان ایجاد می کند این سنت را نیز بسیار دلپذیر تر می کند.
مراسم حنابندان در تبریز و اصفهان :
مراسم حنابندان در تبریز از جذاب ترین مراسم ها است. در گذشته این مراسم شب قبل از عروسی برگزار می شد که امروزه به دلیل آنکه عروس و داماد خسته می شوند 2 یا 3 روز قبل برگزار می کنند. حنا را خانواده داماد تزئین می کند و با کادوهای دیگری که برای عروس گرفته اند به خانه عروس می برند . آذری ها رسم دارند که پیش از شروع مراسم دوستان داماد او را به داخل حمام ببرند و به دست های او حنا بگذارند و بعد در مراسم شرکت کنند.
مراسم حنابندان در اصفهان یک شب پیش از عروسی است ، خانواده داماد حنای تزئین شده و کادوها و لباس های عروس را به صورت خنچه با زدن دف یا تنبک همراه با آشنایان داماد و عروس به خانه عروس می برند. در آنجا حنا را آماده می کنند و روی دست عروس و داماد می گذارند همچنین بقیه مهمانان هم می توانند کمی از حنا بردارند و روی دست و پاهای خود بگذارند.
.jpeg)
حنابندان در شمال ایران :
در این خطه و به ویژه در استان مازندران مراسم حنابندان شب قبل از عروسی انجام می شود. در این شب هر یک از خانواده های عروس و داماد به طور جداگانه در منزل خود این مراسم را برگزار می کنند و به این صورت است که خواهر یا یکی از دوستان عروس در خانه ی عروس و دوستان داماد در خانه ی داماد، گذاشتن حنا کف دست عروس و داماد را بر عهده می گیرند.
در نواحی شمالی استان خراسان و به خصوص در روستاهای آن مردم شریک شادی یکدیگر می شوند، به این صورت که با دادن هدایای نقدی و غیر نقدی خود به خانواده داماد که هزینه ی اصلی مجلس عروسی را بر عهده دارند، کمک زیادی به برگزاری این مراسم می کنند. در این ناحیه از کشور تمام مراسم ها طبق آیین‌های کرمانجی برگزار می گردد. رقص کردی کرمانجی، ترانه ها و آوازها به زبان کرمانجی، استفاده از دهل و ساز قشمه، مراسم چوب بازی و ... همگی از رسومات این منطقه جغرافیایی کشورمان است.
حنابندان در جنوب ایران :
در بندرعباس مراسم حنابندان عصر روز عروسی و به شکل جالب توجهی برگزار می شود؛ به این شکل که فردی حنا را خیسانده و آماده می کند و در طول آماده شدن حنا توسط این فرد، فرد دیگری چمدان حاوی لباس های داماد را آورده و به میهمانان نشان می دهد. در همین زمان گروه موسیقی به نواختن موسیقی می پردازد. بعد از آن که روی دست ها و پاهای داماد حنا گذاشته می شود، فوراً آن‌ها را شسته و با همراهی افراد شرکت کننده در مراسم به محل معینی می رود، در آن محل به کمک دوستان خود لباس می پوشد و به خانواده خود ملحق می شود و پس از تبریک دوستان و اعضای خانواده این مراسم به اتمام می رسد.
درهمین حین و در منزل عروس دست و پای عروس را حنا می گذارند و تعدادی از زنان خانواده با دستمال های رنگی به دست، آن ها را به شکل جالبی تکان می دهند و ترانه های محلی زیبایی را می خوانند.
.jpg)