امروزه، لوازم آرایشی و محصولات زیبایی در هر خانه ای به راحتی یافت می شود و در دسترس قرار دارد . معمولا خانم ها با خود همیشه تعدادی وسایل آرایشی همراه خود دارند. این وسایل به شکل مستقیم با مو، پوست، چشم و دهان در ارتباط می باشد . اما لوازم آرایشی از نظر ظاهری طوری است که قابلیت جذب سلولهای مرده و باکتریها را دارند.
از جهتی نیز ، محیط مرطوب و نمدار این لوازم، محیطی مناسب برای رشد و انتشار باکتریها می باشند. در صورتی که لوازم آرایشی به شکل منظم ضد عفونی و تمیز نشوند، آمادگی لازم برای رشد میکروب ها و انتقال بیماریهایی از قبیل عفونت چشم، گلمژه، اگزما، جوشهای مختلف و تحریک پوست را دارند. از این حیث ، استریل کردن لوازم آرایشی اهمیت بالایی دارد.
موضوع بهداشت در مراکز خدمات عمومی مانند آرایشگاهها، بیمارستانها و ... که افراد زیادی از خدمات آن ها استفاده میکنند بسیار مهم است. چرا که معمولاً ابزارهای اصلی مورد استفاده در این مراکز به راحتی قابل تعویض نیستند و پس از استفاده توسط یک فرد میبایست استریل شده تا توسط فرد دیگر مورد استفاده قرار گیرند. لذا اگر اصول بهداشتی در این زمینه به درستی رعایت نگردد احتمال ایجاد آلودگی و انتقال آن بین افراد بسیار بالا خواهد بود.
در این مقاله قصد داریم به طور دقیق به روشهایی اشاره کنیم که در آن ها نکات دقیق ضدعفونی ابزارها و تجهیزات مورد استفاده در آرایشگاه های زنانه، مورد بررسی قرار گرفته تا شرایط بهداشتی به صورتی رعایت شوند که همه مشتریان با خیالی آسوده و امنیت صد درصدی به استفاده از خدمات این آرایشگاه ها بپردازند.
روشهای ضد عفونی وسایل آرایشگاه و شناخت محلول ها و دستگاه ها:
در جهت پیشگیری از بروز هر مشکل و بیماری، می توان اقدامات گسترده ای انجام داد. تهیه یک کیف مخصوص لوازم اصلاح و آرایش برای هر شخص به عنوان ساده ترین راه به شمار می رود. این کار باعث می شود تا هر شخص از لوازم شخصی خود مصرف نماید و از انتقال بیماری های پوستی و خونی پیشگیری نمود.
همچنین از سویی برخی وسایل این کیف مخصوص خود را به منزل نمی برند و عملیات شستشو را انجام نمی دهند و به طبع، آرایشگران نیز تمایلی به تمیز کردن وسایل دیگران ندارند. در داخل آرایشگاه ها هم باید نکاتی رعایت شود. از جمله استفاده از پیشبند های یک بار مصرف و شستشوی حوله ها پس از هر بار استفاده و خشک کردن بهداشتی آن ها و قرار دادن آن ها در کمد های مخصوص.
استریل کردن ابزارها روش های مختلفی دارد و توسط مواد و دستگاه های مختلفی می تواند انجام شود. ما در این بخش به روش هایی اشاره می کنیم که به راحتی در آرایشگاهها قابل استفاده بوده و از نظر بهداشتی کارایی خوبی دارند و موجب ضدعفونی کامل لوازم و تجهیزات مورد استفاده در یک آرایشگاه میشوند:
استریل توسط حرارت چراغ الکلی:
چراغهای الکلی یک ابزار پرکاربرد در عین سادگی برای ضدعفونی کردن تجهیزات فلزی می باشند. به صورت کلی یک چراغ الکلی دارای یک مخزن سوخت الکل و یک فیتیله بوده که پس از روشن کردن، عمل سوخت الکل توسط فیتیله انجام میپذیرد. روال کار ضد عفونی از طریق حرارت به این صورت است که تجهیزات را حدود ۳۰ دقیقه در آب در حال جوش قرار دهید تا از ضدعفونی کامل آن ها اطمینان حاصل کنید.
محلول الکل اتانول:
محلول الکل اتانول ۷۰ درصد که متشکل از ۷۰ درصد الکل خالص و ۳۰ درصد آب مقطر است کاربرد فراوانی برای ضدعفونی کردن لوازم و سطوح دارد. نرخ ضدعفونی این ماده به بیش از ۹۵ درصد میرسد و با قدرت آلودگی ها را از بین میبرد. باید توجه داشت که الکل مورد استفاده در این محلول، الکل اتانول بوده و رنگ آن سفید است.
الکل های صنعتی زرد رنگ علاوه بر اینکه خاصیت شیمیایی سمی دارند و برای سلامتی بسیار مضر هستند، قدرت ضدعفونی بسیار پایین تری نسبت به الکل سفید دارند. لذا تأکید ما بر استفاده از اتانول یا همان الکل سفید در این محلول است.
محلول ساولن:
ساولن یک محلول مخصوص ضدعفونی است که از ترکیب کلرهگزیدین و ستریماید تولید می شود. این محلول توانایی ضدعفونی بسیار قوی و موثر لوازم و تجهیزات آرایشگاه را دارد و البته در مواردی برای شستشو و ضدعفونی دست به کار می رود. روش استفاده از این محلول به این صورت است که ابزار را به مدت ۳۰ دقیقه در آن قرار داده و صبر میکنیم تا عمل ضد عفونی انجام شود.
فرمالدئید 4 درصد:
در صنعت پزشکی برای ضدعفونی تجهیزات آن ها را در معرض بخار فرمالدئید قرار می دهند. اما از آنجایی که این بخار سمی بوده و استفاده از آن در محیط آرایشگاه به صورت بخار مناسب نیست، توصیه ما این است که آن را تا سطح ۴ درصد رقیق کرده و تجهیزات را برای ۲۰ تا ۳۰ دقیقه در محلول آن قرار دهید. توجه داشته باشید که حتی محلول ۴ درصد آن نیز دارای بخار های خطرناک می باشد و تا جای امکان از استشمام آن جلوگیری کنید.
محلول دتول:
این محلول برای ضدعفونی سطوح، کف و البته تجهیزات قابل استفاده است. همچنین برای ضدعفونی سینک دستشویی، لوله های فاضلاب و غیره می توان از محلول دتول استفاده کرد. برای استفاده از این محلول باید توجه داشته باشید که ممکن است در برخی افراد سبب ایجاد حساسیت کند که می بایست بلافاصله استفاده از آن قطع گردد. در صورت برخورد با چشم و پوست باید بلافاصله محل را توسط آب سرد شستشو دهیم و به پزشک مراجعه کنیم.
محلول هیپوکلرید سدیم:
این محلول که به عنوان سفید کننده و ضد عفونی کننده کاربرد فراوانی دارد با نام آب ژاول نیز شناخته میشود. البته نام این محلول بسته به میزان غلظت آن که توسط شرکت های مختلف تولید میشود متفاوت است. بهترین حالت استفاده برای ضدعفونی تجهیزات این است که این محلول را با نسبت ۱ به ۸ با آب رقیق کنیم. بدیهی است که برای رسیدن به این غلظت لازم است در ازای هر ۸ واحد آب، یک واحد از محلول هیپوکلرید سدیم را به آن اضافه کنیم.
محلول دکونکس ۵۳ پلاس:
این ماده که اثر ضدعفونی کننده و پاک کنندگی دارد سازگاری بالایی با مواد مختلف داشته و برای ضدعفونی انواع تجهیزات غیر فلزی قابل استفاده است. یکی از ویژگی های مثبت آن سازگاری با محیط زیست است. محلول رقیق شده آن که به رنگ سبز کم رنگ میباشد تا 30 روز قابلیت نگهداری دارد و به مدت 15 روز به طور مداوم میتوان از آن استفاده کرد.
اتوکلاو یکی از مهمترین و البته پر کاربردترین دستگاه ها برای ضدعفونی لوازم و تجهیزات آزمایشگاهی می باشد که از آن برای استریل لوازم بهداشتی در آرایشگاهها نیز استفاده میشود. اساس کار اتوکلاو بر سترون سازی یا همان استریل کردن از طریق از بین بردن تمامی میکروب ها با بخار آب با فشار بالا می باشد.
مکانیزم این دستگاه به گونه ای است که کمترین آسیب را به محیط زیست زده و در عین حال کارایی بسیار بالایی دارد. این دستگاه برای استریل ابزار های پیرسینگ و تتو بسیار مناسب و کارآمد است. لذا از این طریق می توانید به مشتریان خود اطمینان دهید که تمامی اصول بهداشتی را در سطح استاندارد آزمایشگاهی مورد نظر قرار میدهید.
تجهیزات بهتر است برای ضدعفونی، به مدت ۲۰ دقیقه در معرض بخار 120 درجه قرار بگیرند. همچنین این دستگاه قابلیت اعمال حرارت ۱۷۰ درجه خشک را نیز دارد که برای استریل لوازم فلزی ایدهآل است. مراحل کلی کار این دستگاه به این صورت است که پس از شستشوی لوازم با آب گرم آن ها را به مدت ۳۰ دقیقه در معرض بخار آب داغ با فشار بالا قرار می دهند تا به طور کامل ضدعفونی گردند.
دستگاه یو وی:
اساس کار این دستگاه بر این است که اشعه فرا بنفش را به سطوح و لوازم تابانده تا موجب از بین رفتن همه آلودگی های موجود بر روی آن ها شود. مخصوصاً اگر آلودگی در سطحی باشد که دسترسی به آن ممکن نباشد و یا امکان استفاده از محلول های ضد عفونی وجود نداشته باشد، اشعه فرا بنفش این دستگاه به راحتی عمل گند زدایی را انجام می دهد.
این دستگاه همچنین قابلیت نابود کردن میکروارگانیسم های موجود در هوای سالن را داشته و هوا را عاری از هر گونه آلودگی می کند. در صورت استفاده صحیح، این دستگاه کمترین عوارض فیزیکی و محیط زیستی را داشته میتوان از آن به عنوان یک منبع ضدعفونی تمام نشدنی و پاک استفاده کرد.
تاریخچه اتوکلاو یووی و کاربردهای آن
از اشعه ماوراء بنفش در اواسط قرن بیستم برای استریل سازی و ضد عفونی استفاده می شد. با پیشرفت تکنولوژی زمینه استفاده از آن نیز بیشتر گردید . از کاربردر های این دستگاه می توان به ضدعفونی کردن: آب ، هوا ، میوه ها ، سبزیجات ، وسایل جراحی ، اسباب بازی ها ، سطوح مختلف و ابزارهایی نظیر قیچی، موچین ، ناخن گیر، شانه و برس و وسایل تیزو برنده نظیر تیغ در آرایشگاه ها اشاره داشت.
وقتی صحبت از استریل سازی UV می گردد ، همه انواع اشعه ماوراء بنفش موثر نمی باشند . معنی آن چیست ؟ UV با کاهش طول موج و افزایش انرژی در سه دسته قرار می گیرد . آن ها UVA ، UVB و UVC می باشند. برای استریل سازی توسط اتوکلاوUV ، تنها UVC ( 200 تا 280 نانومتر ) دارای انرژی کافی برای از بین بردن موثر میکروارگانیسم ها است .
ریسک ها و خطرات بهداشتی مربوط به آرایشگاه ها :
همانطور که میدانید این روزها بحث بیماری های واگیر ویروسی بسیار مطرح است و همین موضوع توجه بسیاری را به نحوه رعایت بهداشت در اماکن عمومی و خدماتی از جمله آرایشگاه ها جلب کرده است. اما این پایان ماجرا نیست و فاکتور های دیگری نیز در سنجش نحوه پرداختن به موضوع بهداشت برای آرایشگاه ها وجود دارد:
- میکروب ها و ویروس ها: وجود میکروب ها و ویروسهای بیماری زا، به عنوان اولین تهدید برای سلامتی مراجعه کنندگان هستند که میبایست به طور کاملاً علمی و با روش های استاندارد نسبت به پاک سازی آن ها اقدام کرد. از جمله این بیماری ها میتوان به خانواده بیماری های آنفلوآنزا، بیماری های خطرناک خونی مانند ایدز و هپاتیت اشاره کرد. دسته دیگری از بیماری ها که باید به آن ها اشاره کنیم بیماری های پوستی و قارچ هستند که ممکن است از طریق شانه، قیچی و ... آلوده منتقل شوند.
- لوازم آرایشی تقبلی و غیر استاندارد: اصالت لوازم آرایشی مصرفی در آرایشگاه ها و نحوه صحیح استفاده از آن ها بر روی پوست و موی مراجعین، گاهی میتواند به اندازه یک داروی پزشکی اهمیت داشته باشد. به این دلیل که این مواد نیز مستقیماً بر روی بدن و سلامتی افراد تاثیر میگذارند. همچنین مواد مختلف ممکن است بر روی پوست و موی افراد مختلف واکنش های یکسانی را نشان ندهد و برای برخی افراد موجب ایجاد حساسیت های پوستی شود.
- ابزار غیر استاندارد: ابزار ها نیز مانند مواد می بایست استاندارد باشند. مخصوصاً ابزار هایی که در عمل پیرسینگ و تتو مورد استفاده قرار میگیرند. در صورت استفاده از ابراز معیوب و غیر استاندارد ممکن است آثار مخربی بر سلامتی فرد وارد شود.
نقش آموزش در اجرای صحیح اصول بهداشتی:
بر کسی پوشیده نیست که اجرای درست و موثر پروتکل های بهداشتی نیاز به آموزش اصولی و پیگیری دائمی دارد. نکاتی که در این مقاله به آن ها اشاره شد و ابزار هایی که برای هر قسمت معرفی گردید دارای اصول استفاده مختص به خود هستند که می بایست به پرسنل آرایشگاه ها آموزش داده شوند.
- پرسنل آرایشگاه ها باید نسبت به چگونگی استفاده از دستگاه ها و مواد ضد عفونی دانش کافی داشته باشند و بر این اساس از آن ها در ضد عفونی تجهیزات و محیط کار استفاده کنند.
- لوازمی که برای یک مراجعه کننده استفاده شد باید پس از استفاده بلافاصله در ظرف مشخصی قرار بگیرد و در اولین فرصت برای استفاده نفر بعد ضد عفونی گردد.
- دیوار ها، سطوح و کف نیز میبایست طبق یک برنامه ریزی مدون به طور مرتب شستشو و نظافت شوند و از این طریق از انتقال آلودگی در آرایشگاه ها جلوگیری گردد.
دستگاه ضدعفونی کننده وسایل آرایشگاه
دستگاه ضدعفونی کننده وسایل آرایشگاه موجب افزایش اعتبار و مشتری برای سالن خواهد شد ، مصرف کننده می تواند این دستگاه را در کنار میز پیرایش و آرایش جای دهد تا در مواقع لازم در دسترس باشد، در نتیجه مشتری با نظاره کردن تجهیزات بهداشتی و استفاده از دستگاهی کاملاً بهداشتی به مشتریان ثابت تبدیل شده و حتی می توانند معرف آرایشگاه شما به دیگران نیز باشند، در نتیجه درآمد آرایشگر روز به روز بیشتر خواهد شد.
مزیت های دستگاه استریل آرایشگاهی:
استحکام بالا در برابر ضربات و زنگ زدگی
تولید در ظرفیت ها و مدل های متنوع
تولید بصورت کاملاً بهداشتی و استاندارد
سرعت عمل بالا در استریل سازی و کیفیت بالا
مجهز به سیستم هشدار دهنده آغاز و پایان عملیات
مجهز به تایمر جهت تنظیم مدت زمان استریل سازی
ضد عفونی کننده همه بخش های تجهیز مورد نظر (اعم از سطوح بالا و پایین)
قابلیت کنترل تنظیمات
قابلیت سفارشی سازی
نصب و راه اندازی آسان